Tövsiyələr
Simptomatik və ümumi tövsiyələr
Ümumi tövsiyələr
Infeksiya dövrü
Covid ilə yoluxma dövrü 14 gündür, qızdırma, öskürək və digər simptomlar 10 ilə 14 gün arasında davam edə bilər, xəsteliy qutardiqdan sonrada olabilərki her hansı simptom uzə çıxsın,bu zaman mutləq həkim nəzarətində olmalısınız və analiz verməlisiniz. Unutmayın ki, araşdırmalara görə xəstəliyin başlanmasından 5-7 gün sonra ən kritik vaxt hesab olunur.
Covid 19 analizləri
Xəstə insanla təmasdan 5-6 gün sonra və ya klinik simptomlardan 1-2 gün sonra corona virus analizi tövsiyə olunur. Əgər virusa yoluxmuş olsanız, D. Dimer və qanın ümimi analizi etmək tovsiye edilir, analiz üçün evə həkim qrupunu çağıra bilərsiz: Klinika Məsləhətçisi, Klinik Cyto, Clinic Neolab, Clinic Aversi, Clinic New Hospital, Afət Tibb Mərkəzi.
Saturasyon - Qanda oksigenin miqdarı
Qanda oksigenin miqdarını görsedir, otaq temperaturunda> 95% olduqda normadır, bütün apteklərdə alına bilən xüsusi bir “nəbz oksimetri” cihazı ilə ölçülür. (Aptek Məlumat Rehberi 0322252233)
Saturasyon ölçmə cihazınız yoxdursa, kritik bir vəziyyətdə mexaniki olaraq ölçə bilərsiniz. Dincəlmiş zaman 1 dəqiqə ərzində nəfəs sayını hesablayın və 30 dəfədən çox olarsa, xəstə təcili olaraq poliklinikaya aparılmalıdır.
Saturasyon az olduqda və təcili yardım gələbilmirse komendat vaxtı, 144-ə zəng vurun size birdefelik keçid ixtiyarı verəcəklər və dərhal xəstəxanaya gedin. Saturasyon 95 yuxardırsa normadır yox əğər 94-dən aşağıdırsa təcili olaraq 112iyə zəng edin.
Evdəki davranış
İnfeksiyanın təsdiqlənməsindən sonra özünüzü təcrid edin, ailə həkiminizlə əlaqə saxlayın, tam qidalanın, tam yuxunuzu alın, fiziki fəaliyyətə başlayın, stresdən uzaq olun, çoxlu maye qəbul edin , dincəlmə zamanı qarın və ya yan tərəfə sökənmenizi tovsiye edirik.
Qidalanmaq və vitaminlər
İnfeksiya zamanı immunitet sistemimizin normal işləməsi üçün aşağıdakıları etməniz lazımdır: yaxşı qidalanmaq, tam yuxunuzu almaq, fiziki olaraq aktiv olmaq və stresdən uzaq olmaq.
Vitaminlerin koronavirusa qarşı təsiri haqda elmi olaraq tesdiqlənmeyib, ancaq dünyada viruslara qarşı D və C vitaminlərini efektiv olduqu ümumiyyətlə qəbul edilir.
Beləliklə, bu vitaminləri aşağıdakı tövsiyə ilə qəbul edə bilərsiniz: D vitamini gündə 800 mq, sink gündə 15 mq.
Xəstəxanya aparılmaq
Əgər xəstədə nəfəs darlığı, sinə ağrısı, siyanoz (göyərmək(insanda rəng deyşirilməsi) və ya dərmən içməsine baxmayraq yüksək (38,5 və yuxarı) hərarətlə qarşılaşırsa, xəstənin təcili olaraq xəstəxanaya yerləşdirilməsi lazımdır. Ttəcili yardım gələbilmirse komendat vaxtı, 144-ə zəng vurun size birdefelik keçid ixtiyarı verəcəklər və dərhal xəstəxanaya gedin.
Risk qrupları
Yaşlı insanlara virusun yoluxma halında: sağlamləqlarını tez-tez yoxlamaq və hekimlərnen təmas halında olmalıdırlar, halarının pisləşməşi halında təcili olaraq xəstəxanalara yerləşdirilməlidir.
Hamiləlik halında, standart tövsiyələrə əməl etməklə yanaşı, bir ginekoloqa müraciət etmək lazımdır.
Trombofili olan insanlar mütləq bir hematoloqa müraciət etməlidirlər.
Həkim mənə zəng etmirsə nə etməliyəm?
Əsas odur ki, təcrid olun, sağlamlıqnıza və simptomlarınıza nəzarət edin, maye alın, fiziki cəhətdən aktiv olun. Hər hansı bir əlamət haqında bizim sistemden istfade etmeklə məlumat alabilersiz ve həmcinin bizə sual yaza bilərsiz. (xaiş ediriki Sualı ancaq butun tövsiyələri oxuduqdan sonra yazınız).
Qızdırma
Hərarət Covid virusunun ən çox görülən simptomlarından biridir. Qızdırma ümumiyyətlə 10 ilə 14 gün arasında davam edir, xəstədə temperatur 38.5den aşağıdırsa müalicəyə ehtiyac yoxdur, ancaq temperatur 38.5dən yuxarıdırsa, parasetamol və ya ibuprofen qəbul edə bilər (Nurofen).
Öskürək
Burada qeyd olunan digər simptomlar kimi öskürək Covidin xarakterik bir simptomudur, Korona virus zamanı ortaya çıxan quru, bezdirici öskürəyə nəzarət etmək çətindir. Dərman təsir etmir, əgər xəstədə allergiya yoxdursa, süd + bal qəbul etmək daha yaxşıdır.
Tənəffüs çatışmazlığı
Tənəffüs çatışmazlığı tez-tez infeksiya ilə müşayiət olunur, əgər ağır tənəffüs çatışmazlığınız varsa, bir insanın sətəlcəm olduğu düşünülür və bu səbəbdən təcili olaraq xəstəxanaya yerləşdirilməlidir, 144-ə zəng vurun size birdefelik keçid ixtiyarı verəcəklər və dərhal xəstəxanaya gedin.
Təzyiq
Bəzi insanlar qan təzyiqindən əziyyət çəkirlər, bu səbəbdən indiyə qədər qəbul etdiyiniz mövcud dərmanı almağa davam edərkən bir kardioloqla əlaqə qurub onunla məsləhətləşmək daha yaxşı olar.
Yuxusuzluq
Yuxusuzluq eyni zamanda mübarizə apardığınız Covid infeksiyasının əlamətlərindən biridir, Təbii amin turşusu melatonin və ya hər hansı digər fitopreparatı içə bilərsiniz.
Melatonin qəbul edə bilərsiniz: yatmadan 30-40 dəqiqə əvvəl 1,5den 3 mq qədər.
Dad və qoxu almaq
Bütün digər simptomlardan fərqli olaraq dad və qoxu itkisinin qaytarılması yalnız zamanan aslıdır. Əksər hallarda, Covid virusunu məğlub etdikdən sonra iyi və dad hissi yavaş yavaş geri qayıdır.
Onurğa və sinə ağrısı
Bu simptomdan əziyyət çəkirsinizsə və əlavə olaraq nəfəs darlığınız varsa, mütləq xəstəxanaya yerləşdirilməlisiniz. Ttəcili yardım gələbilmirse komendat vaxtı, 144-ə zəng vurun size birdefelik keçid ixtiyarı verəcəklər və dərhal xəstəxanaya gedin.
Sətəlcəm əlamətlərini necə tanıyırıq
Yetkinlərdə sətəlcəm diaqnozu aşağıdakı simptomlar və əlamətlər əsasında qoyula bilər: – qızdırma 38 dərəcədən yuxarı olduqda,1 deqiqede tənəffüs 20defedən çox olduqda,ürək döyuntusu 1 deqiqede 100 defədən çox olduqda. Xəstəliyin pisləşmək əlamətləri dincəldiyniz vaxt nəfəs darlığı və ya kəskin tənəffüs çətinliyi, qanlı öskürək, siyanoz, soyuq dəri, yuxudan oyanma çətinliyi, sidik həcmi azalır.
Daxili soyuqluq
Daxili soyuqluq, viral intoksikasiyanın yaratdığı bir simptomdur, buna görə gündə 2 litrə qədər maye qəbul etmək lazımdır, parasetamol və ya ibuprofen qəbul etməkdə tövsiyə edilir.
Derzlərdə ağrı
Derzlərdə ağrı Covid-19 infeksiyası simptomlarındandır. Bu zaman hər 7-8 saatda bir dəfə 400 mq – 1 tablet ibuprofen istifadə edə bilərsiniz. Mədə və / və ya onikibarmaq bağırsaq xorası varsa, həkiminizdən məsləhat alın. Ayrıca, mədədə periyodik ağrılardan əziyyət çəkirsinizsə, dərman qebul etmedn qabaq həkimlə məsləhətləşin. Derzlərdən hər hansı biri şişirsə, qızararsa, hərəkəti məhdudlaşarsa – həkimə müraciət edin.
İshal
Diareya zamanı kifayət qədər miqdarda oral rehidrasiya məhlulu (Rehydron, Altaflora, Aisol) qəbul etmək vacibdir (bağırsaq hərəkətinin tezliyinə, yəni itirilmiş mayenin həcminə görə). Homojenliyə əlavə terapiya kimi icazə verilir.
Ayaq ağrısı
Covid-19 ilə yoluxma zamanı ayaq ağrısı müxtəlif səbəblərə görə ola bilər. Əzələ və / və ya oynaq ağrınız varsa, hər 7-8 saatda bir dəfə 400 mq – 1 tablet ibuprofen istifadə edə bilərsiniz. Əğər bir mədə və / və ya onikibarmaq bağırsaq xəstəliynizı varsa, həkiminizlə məsləhətləşin. Ayrıca, mədədə periyodik ağrılardan əziyyət çəkirsinizsə, dərman istfadə etmədən qabaq həkimle məsləhətləşin.Derzlərdən hər hansı biri şişirsə, qızararsa, hərəkətiniz məhdudlaşarsa – həkimə müraciət edin.
Ayağınızda qəfil, şiddətli bir ağrı hiss edirsinizsə, dərhal həkiminizlə əlaqə saxlayın.
Ayağın / barmaqların nahiyəsində şişlik, qızartı, hissiyyat itkisi hiss edirsinizsə – həkiminizə müraciət edin.
Gün ərzində ayaqlarnızla məşq edin.
Xəsislik
Maye qəbulu qida qəbulundan daha vacibdir. Gün ərzində kifayət qədər su / mineral maye / isti maye / elektrolit məhlulu istfadə etdiynizdən əmin olun. Xəsislik infeksiya ilə müşayiət olunan bir vəziyyətdir, zəifləməmiz üçün az miqdarda yemək yeməyə çalışın. Bununla birlikdə, gündə təxminən 2-2,5 litrə mayə qəbul edin.
Aşağı temperatur
Əğər temperaturanız 36-dan aşağıdırsa isti geyinin və isti mayə qebul edin.
Virusdan sonra qızdırma
Covid-19-dan sağalma mərhələsində 37.5-38.3C aralığında olan temperatur nadir deyil. Qızdırma sizi narahat edirsə istilk dərməani istifadə ede bilərsiz. Diqqətli olun, əğər temperatura tez-tez yüksəlirsə mütləq həkimə müraciət edin
Antibiotik qəbul etmək
Antibiotiklər yalnız virusla bərabər bir bakterial prableminiz olunduqda qəbul edilməlidir, antibiotik qəbul etməzdən əvvəl mutləq bir ailə həkiminə müraciət edin .