COVID-19 ის შესახებ  სტატისტიკა განთავსებულია ვებგვერდზე NCDC.GE,  – შესაბამის განყოფილებაში, ხოლო, თუ საიტზე არსებული ინფორმაცია არ არის საკმარისი და სხვა რაიმე სახის კონკრეტული მონაცემები გესაჭიროებათ  , შეგიძლიათ მოიწეროთ ოფიციალური განცხადება/წერილი  და გამოითხოვოთ ეს ინფორმაცია (ელ-ფოსტა: cancelary@ncdc.ge).

COVID-19 -სთვის დამახასიათებელი ნებისმიერი სიმპტომების შემთხვევაში გთხოვთ დაუკავშირდეთ  ოჯახის ექიმს, ხოლო გადაუდებელი მდგომარეობის შემთხვევაში 112-ს.

ინფორმაცია  პირველადი ჯანდაცვის დაწესებულების შესახებ , სადაც იმყოფებით აღრიცხვაზე მოიძიეთ აქ:

https://ambulatoria.moh.gov.ge

COVID-19 დადასტურებული შემთხვევის კონტაქტი არის ნებისმიერი პირი ვისაც შეხება ჰქონდა დადასტურებულ შემთხვევასთან სიმპტომების დაწყებამდე 48 საათით ადრე, მომდევნო 12 დღის განმავლობაში. თუ დადასტურებულ შემთხვევას არ ჰქონდა სიმპტომები, კონტაქტირებულად განისაზღვრება ადამიანი, რომელსაც ჰქონდა შეხება შემთხვევასთან ნიმუშის აღებამდე 48 საათით ადრე, მომდევნო 12 დღის განმავლობაში.

დადასტურებული შემთხვევის კონტაქტირებულმა პირებმა Covid 19 -ისთვის დამახასიათებელი ნებისმიერი სიმპტომების სემთხვევაში (ცხელება, ხველა სუნთქვის გაძნელება და.ა. შ) დაუყოვნებლივ უნდა დაუკავშირდნენ ოჯახის ექიმს ან 112-ს.  იზოლაციის პერიოდში ექიმი ან ეპიდემიოლოგი გადაწყვეტს ექვემდებარებიან თუ არა ტესტირებას.

მსგავსი საკითხები სცილდება ცენტრის კომპეტენციას , აღნიშნულ საკითხებთან დაკავშირებით , გთხოვთ მიმართოთ სასტუმროს ადმინისტრაციას.

მსგავსი საკითხები სცილდება ჩვენი ორგანიზაციის კომპეტენციას, მიმართეთ კერძო სადეზინფექციო სამსახურებს. მათ შესახებ ინფორმაცია შეგიძლიათ მოიძიოთ ინტერნეტის მეშვეობით (მაგალითად: GOOGLE.GE, YELL.GE) ან  მიმართეთ  საინფორმაციო სამსახურს.

პირბადეების რეგისტრაციასთან/ტესტირებასთან დაკავშირებთ, გთხოვთ მიმართოთ ეკონომიკის სამინისტროს: 299 11 05.

COVID-19- ის ინკუბაციური პერიოდია 1-14 დღე, ე.ი  დაინფიცირებიდან სიმპტომები შეიძლება გამოვლინდეს 1-14 დღის განმავლობაში, ხოლო ყველაზე ხშირად,  ძირითადად მაინც ხუთ-შვიდ დღეში. თუმცა დაავადება შეიძლება უსიმპტომოდაც მიმდინარეობდეს. ე.ი სიმპტომების გარეშე.

COVID-19-ისთვის დამახასიათებელია სხეულის ტემპერატურის მომატება,

ხველა, ყელის ტკივილი, ყნოსვის ან გემოს შეგრძნების დაკარგვა, თავისა და კუნთების ტკივლი, ზოგადი სისუსტე, ჰაერის უკმარისობის შეგრძნება ან მოსვენების დროს ქოშინი (რაც ადრე არ გქონიათ).

-სუნთქვის უკმარისობა

-ტკვილი და/ან ზეწოლა გულ-მკერდის არეში

-ცნობიერების დარღვევა

-ძილიანობა

-უჩვეულო სიფერმკრთალე/ციანოზური ტუჩები და სახე.

-გადადით თვითიზოლაციაში (კონტაქტირებული ადამიანის დიაგნოზის გაგებინდან რაც შეიძლება მალე).

-დააკვირდით თქვენს ჯანმრთელობის მდგომარეობას, თუ აღმოაჩენთ, რომ გაგიჩნდათ COVID-19-ისთვის დამახასიათებელი სიმპტომები, დაუკავშირდით პირად ოჯახის ექიმს ან 112-ს, რის შემდეგაც საჭიროემისამებრ, მოხდება თქვენი გადამისამართება ტესტირებაზე.

– თუ დაგიდასტურდებათ COVID-19, ექიმი თქვენი ჯანმრთელობის მდგომარეობისა და სიმპტომების შესაბამისად მიიიღებს ბინაზე მკურნალობის ან ჰოსპიტალიზაციის გადაწყვეტილებას.

-თუ პასუხი უარყოფითია, განაგრძობთ თვითიზოლაციის წესების დაცვას.

– დაავადების მიმდინარეობის დადგენის მიზნით გამოიყენება ანტიგენის სწრაფი ტესტი ან პჯდ (PCR) ტესტი, რომელიც ადგენს ცხვირ-ხახის ნაცხში ვირუსის არსებობას.

– ანტისხეულების ტესტი: COVID-19 IgM/IgG  ტესტი არის სწრაფი, რომელიც განსაზღვრავს   სისხლში, შრატსა და პლაზმაში  ვირუსის მიმართ ანტისხეულების არსებობას.  უსიმპტომო პაციენტებში, ან დაავადების ადრეულ ეტაპზე აღნიშნული ტესტის გაკეთება არ არის მიზანშეწონილი, რამდედანაც ანტისხეულების გამოყოფა იწყება სიმპტომების დაწყებიდან მე-5და მე-14 დღეს.

–  საკუთარი ინიციატივით არცერთი ასეთი ტესტის გაკეთება არ არის რეკომენდებული.

სახელმწიფოს მიერ ფინანსდება სავალდებულო ტესტირებას დაქვემდებარებული სხვადასხვა ჯგუფების ლაბორატორიული მომსახურება. დეტალური ინფორმაცია ტესტირებას დაქვემდებარებული ჯგუფების შესახებ შეგიძლიათ იხილოთ: https://matsne.gov.ge/ka/document/view/4896450?publication=9

-სხვა შემთხვევაში, თუ ტესტს იკეთებთ საკუთარი სურვილით, მომსახურება არის ფასიანი.

უპირველეს ყოვლისა აუცილებელია ინფიცირებულთან ერთად სახლში მცხოვრები ოჯახის ყველა წევრი დარჩეს თვითიზოლაციაში.თუ თქვენი ოჯახის წევრი ექიმის გადაწყვეტილებით გადის ბინაზე მკურნალობას, აუცილებელია დაიცვათ რამდენიმე წესი, რათა შეამციროთ ვირუსის გადაცემის საფრთხე:

–          ხშირად გაანიავეთ ოთახი გარე სივრცეში გამავალი ფანჯრის, კარის გაღებით. ინფიცირებულთან კონტაქტის აუცილებლობისას ყველა წევრმა უნდა გაიკეთოს პირბადე.იზოლაციაში მყოფ ოჯახის წევრთან აუცილებლობის გარდა ფიზიკური კოტაქტი მაქსიმალურად შეზღუდეთ.საეჭვო ინფიცირებული პირი სარგებლობს საკუთარი ჭურჭლით და საყოფაცხოვრებო ნივთებით.

–          თუ შესაძლებელია, საეჭვო ინფიცირებული პირი სარგებლობს ცალკე აბაზანით და სან-ჰიგიენური კვანძით, სხვა შემთხვევაში საერთო საპირფარეშოს მოხმარების შემდეგ ინფიცირებულთან შეხებაში მყოფი ზედაპირები უნდა გაიწმინდოს სადეზინფექციო ხნსარით.

–          საერთო სივრცეში ზედაპირები რაც შეიძლება ხშირად ვამუშავებთ სპირტიანი (60-80%) ხსნარით.

ტესტირების ჩატარება სახელმწიფო პროგრამის ფარგლებს გარეთ (კომერციული/ფასიანი ტესტირება) შესაძლებელია ლაბორატორიებში (მათ შორის ლუგარის ლაბორატორიაში),  რომელთა ნუსხაც განთავსებულია ჩვენს ვებგვერდზე:

https://www.ncdc.ge/Pages/User/News.aspx?ID=8dd7ef49-cc5f-40c9-88d2-822fe5ae7066

ტესტირების საფასურია 250 ლარი (24 საათში მიღებული პასუხი), წინასწარ ჩაწერა არ არის საჭირო, სამუშაო საათები ორშაბათი – პარასკევი -10:00-17:00, შაბათს – 11:00 დან -16:00 მდე.

აღნიშნული ინფორმაციის – მოძიება შეგიძლიათ შემდეგ ბმულზე:  რეკომენდაციები ეკონომიკური საქმიანობის სხვადასხვა სექტორისთვის , სადაც ეკონომიკური საქმიანობის სხვადასხვა სექტორისთვის არის შესაბამისი რეკომენდაციები და რეგულაციები , დამატებითი ინფორმაციისთვის დაუკავშირდით შრომის უსაფრთხოების სამსახურს – 1505; 0322510011-შიდა ნომერი 1421, ან 1426.

–          ბინაზე მკურნალობის გადაწყვეტილება მიიღება, თუ COVID-19 დადასტურებულ პირს აღენიშნება მსუბუქი სიმპტომები ან უსიმპტომოა. ამავდროულად აუცილებელია პირს ჰქონდეს თვითიზოლაციის პირობები. აღნიშნული არ ვრცელდება ქრონიკული დაავადებების მქონე და 65 წელზე უფროსი ასაკის პირებზე. ასევე, 1 წლამდე ასაკის ბავშვებზე, რომელთა მკურნალობა აუცილებელია განხორციელდეს სამედიცინო დაწესებულებაში.

–          თუ პირს აქვს მსუბუქი სიმპტომები, ან უსიმპტომოა, მაგრამ არ აქვს თვითიზოლაციის პირობები, 112-თან კონტაქტის შემდეგ განხორციელდება მისი გადაყვანა COVID -სასტუმროში.

–          დაავადების მძიმე მიმდინარეობისას, ასევე ქრონიკული დაავადების მქონე და ხანდაზმული პირების შემთხვევაში, მკურნალობა ხორციელდება სამედიცინო დაწესებულებაში.

–          სიმპტომიანი პაციენტის შემთხვევაში მკურნალობა დასრულებულია, თუ თვითიზოლაციიდან გასულია მინიმუმ 10 დღე და დამატებით 3 უსიმპტომო დღე;

–          თუ დაავადება მიმდინარეობდა სრულიად უსიმპტომოდ, პაციენტი 10 დღე იმყოფება იზოლაციაში და მე-11 დღიდან იხსნება მეთვალყურეობიდან.

ორივე შემთხვევაში გამოჯანმრთელებას ადასტურებს მკურნალი ოჯახის ექიმი.

–          ჰოსპიტალიდან ბინაზე გაწერა ხორცილდება დამტკიცებული პროტოკოლის თანახმად ექიმის გადაწყვეტილებით.

–          დაავადების მძიმე მიმდინარეობისას, ასევე ქრონიკული დაავადების მქონე და ხანდაზმული პირების შემთხვევაში, მკურნალობა ხორციელდება სამედიცინო დაწესებულებაში.

–          მკაცრად დაიცავით თვითიზოლაციის წესები.

• არ გახვიდეთ გარეთ
• არ მიიღოთ სტუმრები
• ოჯახის წევრებთან ფიზიკური კონტაქტი იქონიეთ მხოლოდ აუცილებელი საჭიროების დროს , რაც შესაძლებელია მცირე დროით და ფიზიკური დისტანციის დაცვით, პირბადის აუცილებელი გამოყენებით კონტაქტში მყოფი ყველა პირის მიერ.
• იქონიეთ პირადი ჭურჭელი, თეთრეული და ჰიგიენის ნივთები.
• ხშირად გაანივეთ ოთახი გარე სივრცეში გამავალი ფანჯრებით/კარით.

–          არ მიიღოთ მედიკამენტები ექიმთან შეთანხმების გარეშე. COVID-19-ის მკურნალობა არის სიმპტომური და სიმპტომების მართვისათვის საჭირო თქვენთვის უსაფრთხო მედიკამენტების შესახებ ინფორმაციას მოგაწვდით ექიმი.

–          შესაძლებლობის ფარგლებში შეინარჩუნეთ ფიზიკური აქტივობა ოთახის პირობებში.

–          მიიღეთ ოთახის ტემპერატურის სითხეები ექიმის მიერ რეკომენდებული რაოდენობით.

-თუ იზოლაციაში (კარანტინი/თვითიზოლაცია) მყოფი პირი დასაქმებულია, ჯანდაცვის  სამინისტრო უფლებამოსილია ასეთ პირებზე, მოთხოვნის შემთხვევაში, გასცეს საავადმყოფოს ფურცლის ტოლფასი ცნობა.

უცხო ქვეყნის მოქალაქეებისთვის, COVID-19-თან დაკავშირებული ყველა სამედიცინო სერვისი ფასიანია.

აღნიშნულ  საკითხთან დაკავშირებით მიმართეთ NCDC-ის ცხელ ხაზს 116001, რომელიც გაგიწევთ სათანადო კონსულტაციას.

დასახმარებლად მიმართეთ NCDC-ის ცხელ ხაზს 116001, რომელიც დაგაკავშირებთ ტექნიკურ პერსონალს.

• არ მქონია არავითარი შეხება კოვიდ-ინფიცირებულთან, მაგრამ მაინც გამომივლინდა COVID-19-ისთვის დამახასიათებელი სიმპტომები?

–        დაუკავშირდით თქვენს ოჯახის ექიმს. ხველება და ტემპერატურის მატება ახასიათებს სხვა ვირუსულ ინფექციებსაც. ამიტომ, თუ ახველებთ, გაქვთ სურდო ან ტემპერატურა, არ ნიშნავს, რომ აუცილებლად კოვიდ-ინფიცირებული ხართ. მიუხედავად ამისა, შესაძლებლობის ფარგლებში,  შეეცადეთ რამდენიმე დღე გაატაროთ იზოლაციაში. როგორც წესი, სხვა ვირუსული ინფექციით გამოწვეული სიმპტომები სტანდარტული მიმდინარეობისას 3-5 დღეში ქრება.

•  თუ მქონდა შეხება ინფიცირებულთან და ამის შემდგომ გამომივლინდა სიმპტომები?

–        გადადით თვითიზოლაციაში 12 დღის განმავლობაში. დაუკავშირდით 112-ს, ან პირად ოჯახის ექიმს, რომელიც დიაგნოზის დადასტურების მიზნით გადაგამისამართებთ ტესტირებაზე.

თუ გაქვთ საკუთარ სახლში სრულად იზოლირების შესაძლებლობა, დარჩით ბინაზე. დასაშვებია საერთო სველი წერტილის მოხმარება ჰიგიენის წესების დაცვით.  პირობების არქონის შემთხვევაში,  ინფორმაცია მიაწოდეთ 112-ს და მოხდება თქვენი გადაყვანა COVID-სასტუმროში;

 ►        არ გახვიდეთ გარეთ;

 ►        არ მიიღოთ სტუმრები;

 ►        ოჯახის წევრებთან ფიზიკური კონტაქტი იქონიეთ მხოლოდ აუცილებელი საჭიროების დროს , რაც შესაძლებელია მცირე დროით და ფიზიკური დისტანციის დაცვით, პირბადის აუცილებელი გამოყენებით კონტაქტში მყოფი ყველა პირის მიერ;

 ►        იქონიეთ  პირადი ჭურჭელი, თეთრეული და ჰიგიენის ნივთები;

 ►       თუ თვითიზოლაციის პერიოდში არ გამოგივლინდათ COVID-19-ისთვის დამახასიათებელი არცერთი საეჭვო ნიშანი,  იზოლაცია სრულდება დაწყებიდან მე-12 დღეს.

წვეთოვანი და კონტაქტური გზით-მაგალითად, ხველის ან ცემინების დროს, ხელის ჩამორთმევით, სახესა და თვალთან დაუბანელი ხელის შეხებით,  დაავადებულ ადამიანთან მჭიდრო კონტაქტით.

ადამიანი გადამდები ხდება სიმპტომების დაწყებამდე 2 დღით (48 საათით) ადრე.

►      მოერიდეთ ხალხმრავალ ადგილებს;

►      გაიკეთეთ პირბადე დახურულ სივრცეებში, ხალხმრავალ ადგილებში და იმ ადამიანებთან ახლოს კონტაქტის დროს, რომლებსაც აქვთ კორონავირუსისთვის დამახასიათებელი სიმპტომები;

►      დაიცავით 2 მეტრიანი ფიზიკური დისტანცია (პირბადის გამოყენების შემთხვევაშიც);

►       ხშირად დაიბანეთ ხელი საპნითა და წყლით (40-60 წამის განმავლობაში) ან ალკოჰოლის შემცველი 70%იანი  ხსნარით (20-40 წამი);

►       შესაძლებლობის ფარგლებში შეეცადეთ არ გადაადგილდეთ საზოგადოებრივი ტრანსპორტით.

დაუკავშირდით პირად ოჯახის ექიმს.

დაუკავშირდით ოჯახის ექიმს და დარეგისტრირდით ნაცხის ასაღებად. ტესტირება შესაძლებელია მითითებულ ბმულზე წარმოდგენილ ლაბორატორიებში:

NCDC.Ge

https://stopcov.ge/ka/Klinikebi?CurrentPage=1

სამედიცინო დაწესებულებების ნუსხა, სადაც შესაძლებელია სახელმწიფოს დაფინანსებით ანტიგენზე დამყარებული ახალი კორონავირუსით (SARS-CoV-2) გამოწვეული ინფექციის (COVID-19) ტესტის ჩატარება.

► თუ დაგჭირდათ გეგმიური სამედიცინო მომსახურება, დაუკავშირდით თქვენს ექიმს, რომელი ინფექციის კონტროლის წესების დაცვით გაგიწევთ საჭირო მომსახურებას ან დაგაკვალიანებთ საჭირო ქმედებების თაობაზე;

► გადაუდებელი სამედიცინო მომსახურების საჭიროების დროს მიმართეთ 112-ს.

როგორც ჰოსპიტალიზაციის, ასევე ბინაზე მკურნალობის გადაწყვეტილება მიიღება მხოლოდ ექიმის შეფასებით, რომელიც დამყარებულია სახელმწიფოს მიერ გაწერილ პროტოკოლზე.

დიახ შესაძლებელია, ამიტომ აუცილებელია ყურადღებით ადევნოთ თვალყური დაავადების მიმდინარეობას და მდგომარეობის გაუარესების შემთხვევაში, დაუყოვნებლივ მიმართოთ ოჯახის ექიმს.

უსიმპტომო პირებიც წარმოადგენენ ვირუსის გადაცემის წყაროს, თუმცა სიმპტომების არ არსებობის გამო, ვირუსის გამოყოფის ინტენსივობა ნაკლებია.

►       ხანდაზმულები;

►       ქრონიკული დაავადების მქონე პირები (განსაკუთრებით, გულ-სისხლძარღვთა, ფილტვის ქრონიკული დაავადებები, შაქრიანი დიაბეტი, სიმსუქნე, ონკოლოგიური პათოლოგიები, აივ ინფექცია/შიდსი და სხვა).

COVID19-ის ყველაზე გავრცელებული სერიოზული სიმპტომებია : ჰაერის უკმარისობა და სუნთქვის გაძნელება , მეტყველების , მოძრაობისა და კოორდინაციის დარღვევა , ტკივილი გულმკერდის არეში .

COVID19-ის ძირითადი სიმპტომები: ცხელება , ხველა , საერთო სისუსტე , ყნოსვის და გემოს შეგრძნების დაკარგვა , ხოლო შედარებით იშვიათი სიმპტომებია :ყელის ტკივილი , თავის ტკივილი , ზოგადი ტკივილი , დიარეა , გამონაყარი ტანზე და ხელის და ფეხის თითების ფერის შეცვლა , წითელი ან გაღიზიანებული თვალები.

არსებული მტკიცებულებებით COVID19 დედის რძით არ გადადის. უსაფრთხოების ზომების მიღების დროს ინფიცირების რისკი დედიდან ახალშობილზე მინიმალურია, ამისათვის მნიშვნელოვანია:

• დაიცავით სიფრთხილის განსაკუთრებული ზომები ბავშვის ძუძუთი კვებისას: დაიბანეთ ხელები ჩვილთან შეხებამდე და შეხების შემდეგ, ძუძუს წოვის დროს გაიკეთეთ პირბადე
• ატარეთ პირბადე ახალშობილთან ერთ მეტრზე ნაკლებდ დისტანციაზე ყოფნისას
• რუტინულად გაასუფთავეთ ხშირად შეხებადი ზედაპირები

ახალშობილზე ზრუნვისას დაიხმარეთ ისეთი ადამიანი, რომელიც არ მიეკუთვნება მაღალი რისკის ჯგუფს. დამხმარე ადამიანმა უნდა დაიცვას ხელების ჰიგიენა, რესპირაციული ეტიკეტი და პირბადის გამოყენების წესები.

დიახ , შესაძლებელია ,   მოწევისას ხელის სახესთან/პირთან მიტანამ შესაძლებელია ხელი შეუწყოს ორგანიზმში ვირუსის მოხვედრას. მოწევის შესაწყვეტად დაგვიკავშირდით თამბაქოს ცხელ ხაზზე  116001 – (შიდა ნომერი 1) , სადაც გაგიწევენ აღნიშნულ საკითხთან დაკავშრებით კონსულტაციას.

• დაუშვებელია ერთი პირბადის ერთზე მეტი პირის მიერ გამოყენება
• პირბადის გამოყენებისას აუცილებელია ხელების ჰიგიენის დაცვა
• პირბადე სრულად უნდა ფარავდეს ცხვირსა და პირს, დაფიქსირებული უნდა იყოს ნიკაპსა და ცხვირზე
• რეკომენდირებულია, ფილტრაციის უნარის გასაზრდელად პირბადეს ჰქონდეს არანაკლებ სამი შრე
• მასალა არ უნდა იყოს წელვადი
• არსებული მტკიცებულებებით სხვადასხვა ქსოვილის პირბადეების ფილტრაციის ეფექტურობა მერყეობს 0,6% -დან -70% მდე.

აღნიშნულ საკითხებს არეგულირებს ,,პირბადის ტარების წესების შესახებ საქართველოს მთავრობის დადგენილება”:

https://www.matsne.gov.ge/ka/document/view/4896616?publication=3

მეტი ინფორმაცია პირბადის გამოყენებაზე:

 -როგორ გამოვიყენოთ ნიღაბი (ვიდეო)

https://www.youtube.com/watch?v=SyilnT2cK9w&feature=emb_title

არ არსებობს მტკიცებულება კორონავირუსის კოღოს ან ტკიპის ნაკბენით გადაცემის შესახებ.

ალკოჰოლი ვერ დაგიცავთ კორონავირუსისგან.  ალკოჰოლის მოხმარება აზიანებს იმუნურ სისტემას და საფრთხეს უქმნის საკუთარი და გარშემომყოფების ჯანმრთელობას, აგრეთვე იგი არის თამბაქოს მაპროვოცირებელი ფაქტორი.